GTİP ( Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu ) Nedir? Nasıl Öğrenilir?

GTİP Nedir?

GTİP, “Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu”nun kısaltmasıdır. Bu kod sistemi, ülkeler arasında yapılan ithalat ve ihracat işlemlerinde kullanılan eşyanın gümrük tarife sınıflandırmasını kolaylaştırmak için geliştirilmiştir. Her bir ürün veya ürün grubu için belirlenmiş olan GTİP numarası, o ürünün gümrük vergi oranlarını, istatistiksel takiplerini ve dış ticaretteki diğer düzenlemelerini belirlemeye yardımcı olur.

Uluslararası düzeyde “Harmonized System (HS)” veya “Harmonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi” adıyla bilinen bu temel kodlama sistemi, ülkelerin kendi vergi mevzuatına ve istatistiksel ihtiyaçlarına göre daha detaylı alt kodlara ayrılabilir. Türkiye’de kullanılan GTİP numaraları, HS sistemine dayansa da zaman zaman ülkenin kendi dış ticaret politikalarına göre ek açılımlar veya revizyonlar içerebilir.

Özetle, GTİP numarası, bir ürünün gümrük tarifesi, vergi oranları ve dış ticaret istatistikleri gibi konularda standart bir referans olarak kullanılan kodlama sistemidir.

GTİP’in Açılımı Nedir?

GTİP’in açılımı “Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu”dur.

GTİP Cetveli Nedir?

GTİP’de bahsedilen tarife cetvelinin esasını, tüm dünyada Armonize Sistem kavramı meydana getirmektedir. Tarife cetveli ise GTİP sistemi içerisinde yer alan 12 haneli kod sistemine verilen isimdir.

Cetveldeki:

• İlk 4 Rakam Ürünün Pozisyon Numarasını,
• İlk 6 Rakam Dünya Gümrük Örgütü’ne üye tüm ülkeler tarafından kullanılan Armonize Sistem Nomanklatür kodunu,
• 7-8 inci rakamlar Avrupa Birliği ülkeleri tarafından kullanılan Kombine Nomanklatür kodunu,
• 9-10 uncu rakamlar farklı vergi uygulamaları sebebiyle açılan pozisyonları gösteren kodları,
• 11-12 inci rakamlar ise Gümrük Tarife İstatistik (GTİP) kodlarını

oluşturmaktadır.

GTİP Cetveli Nedir?

GTİP Cetveli veya tam adıyla Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu Cetveli, uluslararası ticarette kullanılan ürünlerin sınıflandırıldığı ve bu sınıflandırmaya göre gümrük vergileri, istatistikler ve diğer ticaret düzenlemelerinin belirlendiği detaylı bir listedir.

Neden Önemlidir?

• Sınıflandırma: Dünya genelinde üretilen tüm ürünler, belirli özelliklerine göre bu cetvelde yer alan bir GTİP koduyla eşleştirilir. Bu sayede, farklı ülkelerde aynı ürün aynı şekilde adlandırılır ve sınıflandırılır.
• Vergilendirme: Her bir GTİP koduna, o ürüne uygulanacak gümrük vergisi oranı belirlenir. Bu sayede, ithalat ve ihracat işlemlerinde doğru vergi hesaplaması yapılır.
• İstatistikler: Ülkelerin dış ticaret istatistikleri, GTİP kodlarına göre tutulur. Bu sayede, hangi ürünlerin ne kadarlık miktarda ithal veya ihraç edildiği gibi bilgiler elde edilir.
• Ticaret Koşulları: Bazı ürünler için özel ticaret koşulları (örneğin, kota, lisans vb.) belirlenebilir. Bu koşullar da GTİP kodlarına göre uygulanır.

GTİP Cetvelinin Yapısı

GTİP cetveli, genellikle 12 haneli bir kodla ifade edilir. Bu kodun her hanesi, ürünün belirli bir özelliğini temsil eder.

• İlk 6 Hane: Dünya Gümrük Örgütü’nün belirlediği Armonize Sistem kodudur ve tüm ülkelerde ortak olarak kullanılır.
• 7. ve 8. Haneler: Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılan Kombine Nomenklatür kodudur.
• 9-12. Haneler: Ülke özelindeki ek kodlardır.

GTİP Cetvelini Kullanmanın Faydaları

• Doğru Vergi Hesaplaması: İthalat veya ihracat yapacak olanlar, ürünlerinin doğru GTİP kodunu belirleyerek yanlış vergi ödemelerinin önüne geçer.
• Gümrük İşlemlerinin Hızlanması: Doğru GTİP kodu sayesinde gümrük işlemleri daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde tamamlanır.
• Ticaret Stratejileri Oluşturma: İstatistiklere göre hangi ürünlerin daha çok talep gördüğü veya hangi ülkelerden daha fazla ithalat yapıldığı gibi bilgiler, ticaret stratejileri oluşturmada önemli bir rol oynar.

Örnek

• 0409.00: Tabii bal
• 8517.12: Cep telefonları

GTİP Cetveli Nasıl Bulunur?

• Gümrük Müşavirlerine Danışmak: En doğru ve güvenilir yöntemdir.
• GTİP Sorgulama Sistemlerini Kullanmak: Bazı ülkelerde online sorgulama sistemleri bulunmaktadır.
• Gümrük Tarife Cetvellerini İncelemek: Ülkenizin gümrük tarife cetvelini detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.

Özetle, GTİP cetveli, uluslararası ticaretin düzenlenmesinde ve kolaylaştırılmasında önemli bir role sahiptir. Bu cetvel sayesinde ürünler doğru bir şekilde sınıflandırılır, vergiler doğru hesaplanır ve ticaret istatistikleri tutulur.